Odszkodowanie od zarządcy drogi: Kiedy i jak je uzyskać?
Wypadki spowodowane złym stanem dróg to realny problem. Dowiedz się, kto odpowiada za szkody i jak skutecznie dochodzić swoich praw.
Kto odpowiada za stan dróg w Polsce?
Odpowiedzialność za drogi zależy od ich kategorii. Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad zarządza drogami krajowymi. To najczęściej GDDKiA. Zarządy województw odpowiadają za drogi wojewódzkie. Zarządy powiatów zarządzają drogami powiatowymi. Wójtowie, burmistrzowie i prezydenci miast odpowiadają za drogi gminne. Prezydent miasta na prawach powiatu zarządza wszystkimi drogami publicznymi w mieście. Wyjątkiem są autostrady i drogi ekspresowe. Zarządcy dróg mają obowiązek utrzymania infrastruktury. Muszą dbać o dobry stan techniczny dróg. Mają też obowiązek budowy nowych dróg.
Jak ustalić podmiot odpowiedzialny? Możesz uzyskać informację w Urzędzie Gminy. Policja również może wskazać zarządcę drogi. Pisemna prośba o wskazanie zarządcy jest pomocna. Ustawa o drogach publicznych z 1985 roku określa te obowiązki. Artykuł 19 i art. 20 pkt 4 są kluczowe przepisy prawne.
Kiedy zarządca drogi ponosi odpowiedzialność?
Zarządca drogi ponosi odpowiedzialność za szkody. Dotyczy to zdarzeń na drodze. Spowodował je zaniedbany stan nawierzchni. Odpowiedzialność obejmuje szkody w pojazdach. Obejmuje też szkody osobowe. Sprawy o odszkodowanie dotyczą wypadków. Wywołało je zaniedbanie zarządcy drogi. Nie były one z winy kierowcy.
Przesłanki odpowiedzialności są określone prawem. Zgodnie z art. 415 Kodeksu cywilnego, sprawca szkody musi ją naprawić. Odpowiedzialność zarządcy powstaje, gdy zaniedbał obowiązki. Nie wykonał ich właściwie. Obowiązki to m.in. utrzymanie nawierzchni. To także przeciwdziałanie zniszczeniom. Należy do nich prawidłowe oznakowanie dróg. Zarządca musi dbać o czystość drogi. Powinien przeprowadzać okresowe kontrole.
Przykłady szkód to uszkodzenia opon i felg. Powodują je dziury w drodze. Zniszczona opona czy pogięta felga to dodatkowy koszt. Nie powstał on z winy kierującego. Powstał z powodu niedopilnowania obowiązków zarządcy dróg. Plama oleju na jezdni też jest przyczyną szkód. Oblodzenie nawierzchni może prowadzić do wypadków. Złe oznakowanie zakrętu bywa niebezpieczne. Zarządca odpowiada za usunięcie tych zagrożeń. Sąd Najwyższy wskazał odpowiedzialność GDDKiA przy plamie oleju. Nie była to wyłączna przyczyna wypadku. Obowiązek zarządcy nie ma charakteru bezwzględnego. Jest ograniczony stosownie do obiektywnych czynników.
Zły stan polskich dróg nadal powoduje problemy. Prowadzi do uszkodzeń aut. Powoduje wypadki. W 2024 roku doszło do 54 wypadków. Wynikały z niewłaściwego stanu jezdni. W ich wyniku 66 osób zostało rannych. 4 osoby poniosły śmierć.
Odpowiedzialność zarządcy drogi nie jest absolutna. Istnieją okoliczności zwalniające z odpowiedzialności. Na przykład, siła wyższa może być taką okolicznością. Ważne jest udowodnienie związku przyczynowego. Musi istnieć związek między szkodą a zaniedbaniem zarządcy.
Odpowiedzialność za szkody na chodniku bywa solidarna. Dotyczy to poślizgnięcia na nieodśnieżonym chodniku. Zgodnie z ustawą o utrzymaniu czystości, właściciele nieruchomości odpowiadają za chodniki. Zarządca drogi odpowiada za chodniki w pasie drogowym. Odpowiedzialność może spoczywać na obu podmiotach.
Jak dokumentować szkodę?
Dokumentacja zdarzenia jest kluczowa. Zrób zdjęcia miejsca zdarzenia. Fotografuj przyczynę szkody, na przykład dziurę. Udokumentuj też skutki, czyli uszkodzenia auta. Zilustruj dokładną lokalizację miejsca zdarzenia. Pomoże to ocenić, czy szkoda miała miejsce w pasie drogowym zarządcy. Możesz użyć Google Maps do lokalizacji. Wideorejestrator w aucie może dostarczyć dowodów.
Zbierz zeznania świadków wypadku. Ich oświadczenia są ważnym dowodem. Wezwij policję lub straż miejską. Sporządzą notatkę policyjną. Dokumentacja Policji działa na korzyść kierowcy. Policja oceni szkody. Spisze niezbędne notatki. Nie musisz zgłaszać wypadku policji w każdej sytuacji. Wezwanie służb jest jednak zalecane.
Uzyskaj kosztorys naprawy pojazdu. Możesz potrzebować wyceny rzeczoznawcy. Te dokumenty potwierdzą wartość szkody. Zgromadź wszystkie niezbędne dowody. Zrób to przed rozpoczęciem dochodzenia. Aby udowodnić zaistnienie szkody, potrzebujesz solidnych dowodów. Ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne.
Jak złożyć wniosek o odszkodowanie?
Wniosek o odszkodowanie to formalne pismo. Poszkodowany domaga się rekompensaty finansowej za poniesione straty. Odszkodowania można żądać w różnych przypadkach. To np. wypadki drogowe. To także błędy medyczne czy kradzieże. Wniosek o odszkodowanie od zarządcy drogi dotyczy uszkodzenia mienia lub osób. Wynika to ze złego stanu nawierzchni drogi.
Wzór wniosku można znaleźć online. Biuletyn Informacji Publicznej (BIP) często udostępnia takie wzory. Można też samodzielnie przygotować pismo. Wniosek o odszkodowanie od zarządcy drogi można złożyć na podstawie odpowiednich przepisów. Ważne jest, aby zawierał podstawowe elementy. Należy podać dane poszkodowanego. Trzeba opisać zdarzenie. Należy wskazać żądaną kwotę odszkodowania.
Wniosek należy złożyć do właściwego podmiotu. To zarządca drogi odpowiedzialny za dany odcinek. Można go złożyć pisemnie. Dostępne formaty to PDF, DOC, WORD. Można wysłać wniosek e-mailem lub faxem. Zaleca się dołączenie zdjęć uszkodzeń. Dołącz też inne zebrane dowody. Zgromadź niezbędne dokumenty przed rozpoczęciem wypełniania wniosku. Przed złożeniem wniosku zapoznaj się z lokalnymi wytycznymi.
Monitoruj status swojego wniosku. Kontaktuj się z instytucją. Ubezpieczyciel zarządcy ma 30 dni na odpowiedź na zgłoszenie wniosku. Termin ten liczy się od daty zgłoszenia. W sprawach skomplikowanych termin wynosi do 90 dni. Zgłoszenie szkody zrób niezwłocznie po wypadku. Nie warto z tym zwlekać. Z biegiem czasu może zajść wiele zmian. Utrudnią one ocenę sytuacji i potwierdzenie Twojej wersji. Masz 3 lata na zgłoszenie roszczenia. Dotyczy to szkód majątkowych. Na szkody osobowe masz 20 lat od dnia zdarzenia.
Rola ubezpieczenia w procesie odszkodowawczym
Ubezpieczenie odgrywa ważną rolę. Zarządca drogi posiada ubezpieczenie OC. Pokrywa ono szkody wyrządzone przez zarządcę. Poszkodowani mogą kierować roszczenia do ubezpieczyciela zarządcy. Ubezpieczenie OC pojazdu jest obowiązkowe w Polsce. Pokrywa szkody wyrządzone w związku z ruchem pojazdu. Każdemu poszkodowanemu w wypadku drogowym należy się odszkodowanie. Można go dochodzić od ubezpieczyciela.
Twoje własne ubezpieczenie AC (autocasco) może być pomocne. Możesz z niego skorzystać. Pokryje ono koszty naprawy. Dzieje się to niezależnie od winy zarządcy. Następnie ubezpieczyciel może dochodzić zwrotu od zarządcy. To tzw. regres ubezpieczeniowy. Ubezpieczenie Assistance też może być przydatne. Oferuje pomoc drogową po zdarzeniu.
Zgłoś szkodę do ubezpieczyciela sprawcy. To standardowa procedura. Zgromadź niezbędne dokumenty. Nie akceptuj pierwszej propozycji odszkodowania od razu. Analizuj ją dokładnie. Sumy gwarancyjne OC są wysokie. Dla szkód na osobie to 5,3 miliona euro (29 876 400 zł). Dla szkód w mieniu to 1,1 miliona euro (6 021 600 zł).
Co zrobić, gdy odszkodowanie jest zaniżone lub odmówiono wypłaty?
Uzyskana dobrowolnie rekompensata jest często niska. Może być niższa niż przyznana przez sąd. Ubezpieczyciel może zaniżyć kwotę. Może też odmówić wypłaty. W takiej sytuacji masz prawo do działania. Odszkodowanie jest zbyt niskie – co dalej?
Możesz odwołać się od decyzji ubezpieczyciela. Złóż pisemne odwołanie. Przedstaw swoje argumenty. Dołącz dodatkowe dowody. W przypadku niskiej kwoty odszkodowania warto złożyć odwołanie. Jeśli odwołanie nie pomoże, rozważ drogę sądową. Powództwo cywilne wytacza się przed sądem. Zazwyczaj jest to sąd w miejscu zamieszkania poszkodowanego. Sprawy o odszkodowanie i zadośćuczynienie są rozpatrywane w sądzie.
Skorzystaj z pomocy doświadczonego prawnika. Zaleca się skorzystanie z usług adwokata przy składaniu wniosku. Pomoc prawna jest zalecana. Szczególnie w skomplikowanych sprawach. Adwokat zwiększa szanse na sukces. Kancelaria Advoco czy Kancelaria Adwokat Peliński oferują takie usługi. Skorzystanie z pomocy prawnej jest zalecane, gdy negocjacje z ubezpieczycielem utkną w martwym punkcie.
Koszt sprawy sądowej zależy od wartości sporu. Rozstrzyganie spraw cywilnych w Polsce jest płatne. W 2024 roku opłaty od pozwu wynoszą:
| Wartość sporu | Opłata |
|---|---|
| do 500 zł | 30 zł |
| 500 zł do 1500 zł | 100 zł |
| 1500 zł do 4000 zł | 200 zł |
| 4000 zł do 7500 zł | 400 zł |
| 7500 zł do 10000 zł | 500 zł |
| 10000 zł do 15000 zł | 750 zł |
| 15000 zł do 20000 zł | 1000 zł |
| ponad 20000 zł | 5% wartości sprawy |
Maksymalna opłata wynosi 200000 zł. Możliwe jest zwolnienie z kosztów sądowych. W trakcie procesu może być potrzebna zaliczka na opinię biegłego. Opinie biegłych sądowych są ważne. Dotyczą uszczerbku na zdrowiu. Dotyczą też uszkodzeń pojazdów czy budynków.
Zbierz wszystkie dowody przed złożeniem sprawy. Dokumenty potrzebne do pozwu mogą obejmować pełną dokumentację medyczną. To także notatka policyjna. Odpis wyroku sądu karnego jest ważny. Dołącz decyzje ubezpieczyciela. Przesłuchanie świadków jest częścią procesu. Warto zgromadzić wszystkie dowody przed złożeniem sprawy. Czas oczekiwania na uzasadnienie wyroku to dwutygodniowy termin. Na złożenie odwołania od wyroku masz też dwutygodniowy termin.
Najczęściej zadawane pytania
Jakie są warunki, aby móc złożyć wniosek o odszkodowanie od zarządcy drogi?
Musi dojść do szkody. Szkoda musi wynikać ze złego stanu drogi. Musisz udowodnić związek przyczynowy. Zarządca drogi musi ponosić za to odpowiedzialność.
Jakie dokumenty powinienem przedstawić wraz z wnioskiem o odszkodowanie?
Dołącz zdjęcia miejsca zdarzenia. Dodaj zdjęcia uszkodzeń. Dołącz notatkę policyjną lub oświadczenie świadków. Potrzebujesz kosztorys naprawy lub wycenę rzeczoznawcy. W przypadku szkód osobowych dołącz dokumentację medyczną.
Czy muszę skorzystać z usług adwokata przy składaniu wniosku o odszkodowanie?
Nie musisz korzystać z adwokata. Możesz złożyć wniosek samodzielnie. Skorzystanie z pomocy prawnej jest zalecane. Szczególnie w skomplikowanych sprawach. Adwokat zwiększa szanse na sukces.
Jak długo trwa proces rozpatrywania wniosku o odszkodowanie?
Ubezpieczyciel ma 30 dni na rozpatrzenie wniosku. Termin ten liczy się od daty zgłoszenia. W sprawach skomplikowanych termin wynosi do 90 dni.
Czy mogę odwołać się od decyzji zarządcy drogi w sprawie odszkodowania?
Tak, możesz odwołać się od decyzji. Złóż pisemne odwołanie. Masz na to określony czas. W przypadku odmowy lub zaniżenia kwoty warto złożyć odwołanie.
Jakie są przyczyny wad drogi, za które zarządca drogi może ponosić odpowiedzialność?
To np. dziury w nawierzchni. To także brak oznakowania lub złe oznakowanie. Odpowiedzialność dotyczy też oblodzenia. Dotyczy rozlanych substancji (olej, paliwo). Dotyczy przeszkód na drodze (gałęzie, kamienie).
Czy mogę ubiegać się o odszkodowanie, jeśli wypadłem z powodu nierówności na drodze?
Tak, nierówności to wada nawierzchni. Zarządca drogi może ponosić odpowiedzialność. Musisz udokumentować nierówność i szkodę.
Czy muszę udowadniać winę zarządcy drogi przy składaniu wniosku o odszkodowanie?
Musisz udowodnić szkodę. Musisz udowodnić związek z wadą drogi. Musisz wykazać zaniedbanie zarządcy. Ciężar udowodnienia spoczywa na poszkodowanym.
Czy mogę ubiegać się o odszkodowanie, jeśli wypadek miał miejsce na drodze prywatnej?
Nie, zarządca drogi publicznej odpowiada za drogi publiczne. Za drogi prywatne odpowiada ich właściciel. Nie wszystkie drogi są drogami publicznymi.
Czy muszę uiścić opłatę za składanie wniosku o odszkodowanie?
Składanie wniosku do zarządcy lub ubezpieczyciela jest bezpłatne. Opłaty dotyczą spraw sądowych. Opłata od pozwu zależy od wartości sporu.
Czy szkoda musi być poważna, aby móc ubiegać się o odszkodowanie od zarządcy drogi?
Nie, każda szkoda materialna lub osobowa kwalifikuje się. Szkoda musi wynikać z zaniedbania zarządcy. Uszkodzenie opony czy felgi wystarczy.
Czy mogę ubiegać się o odszkodowanie za straty materialne wynikające z wypadku drogowego?
Tak, odszkodowanie obejmuje straty materialne. To np. koszty naprawy pojazdu. Obejmuje też utratę wartości pojazdu.
W jaki sposób mogę kontaktować się z zarządcą drogi w sprawie odszkodowania?
Możesz kontaktować się pisemnie. Wyślij wniosek pocztą tradycyjną. Możesz użyć e-maila lub faxu. Warto zachować potwierdzenie nadania.
Czy muszę zgłaszać wypadek policji, aby móc ubiegać się o odszkodowanie od zarządcy drogi?
Nie zawsze jest to obowiązkowe. Wezwanie policji jest jednak zalecane. Notatka policyjna jest ważnym dowodem. Potwierdza miejsce i okoliczności zdarzenia.
Czy mogę ubiegać się o odszkodowanie od zarządcy drogi, jeśli byłem pasażerem pojazdu?
Tak, odszkodowanie przysługuje pasażerom. Przysługuje kierowcom i pieszym. Każdy poszkodowany ma prawo do rekompensaty.
Co zrobić w przypadku uszkodzenia samochodu przez częste jeżdżenie ulicą w tragicznym stanie?
Zgłoś problem zarządcy drogi. Udokumentuj stan drogi i uszkodzenia. Zasięgnij porady prawnej.
Ubezpieczyciel odmówił wypłaty odszkodowania.
Złóż pisemne odwołanie od decyzji. Przedstaw swoje argumenty i dowody. Rozważ skorzystanie z pomocy prawnika. Możesz dochodzić roszczeń w sądzie.
Zobacz także:
- Wniosek o odszkodowanie od zarządcy drogi – jak go napisać i złożyć?
- Odszkodowanie za upadek na chodniku – jak je uzyskać?
- Jak napisać wniosek o odszkodowanie od zarządcy drogi?
- Zderzenie z dzikim zwierzęciem – co robić i jak uzyskać odszkodowanie?
- Odszkodowanie za szkody wyrządzone przez dzikie zwierzęta. Jak je uzyskać?
