Odszkodowanie za opóźniony pociąg – kiedy i jak je otrzymać?
Twój pociąg się spóźnił? Masz prawo do rekompensaty. Dowiedz się, kiedy przysługuje Ci odszkodowanie i jak łatwo je uzyskać. Pasażerowie kolei mają określone prawa wynikające z przepisów unijnych i krajowych. Znajomość tych zasad pozwala dochodzić swoich roszczeń w przypadku opóźnień.
Kiedy przysługuje odszkodowanie za opóźnienie pociągu?
Odszkodowanie za opóźniony pociąg przysługuje pod pewnymi warunkami. Kluczowe jest minimalne opóźnienie. Musi ono wynosić co najmniej 60 minut. Odszkodowanie dotyczy pasażerów pociągów dalekobieżnych. Są to na przykład połączenia PKP Intercity. Przewoźnicy tacy jak Express Intercity Premium (EIP) czy Twoje Linie Kolejowe (TLK) podlegają tym przepisom. Rekompensata przysługuje za opóźnienie między stacją początkową a końcową z biletu. Niektórzy przewoźnicy regionalni są zwolnieni z tego obowiązku. Dotyczy to na przykład Kolei Mazowieckich czy POLREGIO.
Prawa pasażerów reguluje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/782. Wcześniej obowiązywało Rozporządzenie (WE) nr 1371/2007. Przepisy te określają zasady przyznawania rekompensat. Urząd Transportu Kolejowego (UTK) nadzoruje ich przestrzeganie. Każdy podróżny ma prawo ubiegać się o odszkodowanie. Ważne jest spełnienie wymogu minimalnego opóźnienia.
Ile wynosi minimalne opóźnienie do odszkodowania?
Minimalne opóźnienie uprawniające do odszkodowania to 60 minut.
Czy odszkodowanie dotyczy wszystkich pociągów?
Nie, odszkodowanie przysługuje pasażerom pociągów dalekobieżnych. Nie dotyczy pociągów regionalnych.
Ile wynosi rekompensata za spóźniony pociąg?
Wysokość odszkodowania zależy od długości opóźnienia. Minimalna kwota rekompensaty jest określona przepisami unijnymi. Wynosi ona co najmniej 4 euro. W przypadku PKP Intercity minimalny próg to 16 złotych. Odszkodowanie za opóźniony pociąg wynosi 25% ceny biletu. Dotyczy to opóźnienia od 60 do 119 minut. Jeśli opóźnienie przekracza 120 minut, odszkodowanie wynosi 50% ceny biletu. Te progi są stałe i wynikają z przepisów.
Przykładowo, jeśli bilet kosztował 100 zł, a pociąg spóźnił się 75 minut, otrzymasz 25 zł. Gdyby spóźnienie wyniosło 130 minut, rekompensata wyniesie 50 zł. Odszkodowania są wypłacane, gdy ich wartość przekracza 16 zł na osobę. Przepisy jasno stanowią:
Odszkodowanie nie może być pomniejszane o finansowe koszty transakcji, takie jak opłaty, koszty telekomunikacyjne lub znaczki.
Rekompensatę można otrzymać w formie bonu. Można też zażądać wypłaty pieniężnej. Pasażer musi to zaznaczyć we wniosku.
Jak złożyć wniosek o odszkodowanie?
Proces składania wniosku o rekompensatę jest prosty. Wystarczy jeden prosty formularz. Można go wypełnić na stronie internetowej przewoźnika. Dostępne są formularze zwrotu online. Często przewoźnicy udostępniają też formularz reklamacyjny w formie PDF. Zanim przygotujesz dokument, zapoznaj się z regulaminem. Regulamin przewoźnika określa zasady składania wniosków. Jeśli przewoźnik oferuje gotowy wzór – najlepiej skorzystać właśnie z niego.
Zbierz wszystkie niezbędne dokumenty przed rozpoczęciem procesu. Najważniejszy jest bilet na opóźnioną podróż. Może to być oryginał lub jego kopia. Użyj formularza reklamacyjnego dostępnego na stronie PKP Intercity lub innego przewoźnika. Wypełnij formularz podając swoje dane. Wpisz imię, nazwisko, adres zamieszkania. Podaj także adres e-mail do korespondencji. Zaznacz opcję podania numeru konta bankowego do zwrotu pieniędzy. Podaj dane podróży, której dotyczy reklamacja. W polu opisu wyjaśnij powód reklamacji. Dołącz skan lub zdjęcie biletu.
- Wypełnij formularz na stronie internetowej przewoźnika.
- Zbierz niezbędne dokumenty, w tym bilet.
- Sprawdź dokładność informacji w formularzu.
- Zaznacz opcję wypłaty pieniężnej na konto.
- Opisz dokładnie powód reklamacji i dołącz bilet.
Na złożenie wniosku o odszkodowanie masz rok. Liczy się rok od dnia planowanego przejazdu. Reklamacja dotyczy biletów zakupionych przez internet. Można też złożyć wniosek dla biletów kupionych w kasie.
Co dalej po złożeniu wniosku? Terminy i rozpatrzenie
Po złożeniu wniosku o rekompensatę przewoźnik ma obowiązek go rozpatrzyć. Odpowiedź na reklamację powinna być udzielona niezwłocznie. Nie później niż w terminie 30 dni od dnia jej złożenia. Przewoźnik analizuje podane informacje. Sprawdza, czy spełniasz warunki do otrzymania odszkodowania. Po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku otrzymasz zwrot pieniędzy. Zwrot następuje maksymalnie w ciągu 30 dni od decyzji.
Czas oczekiwania na odpowiedź wynosi do 30 dni. Czas na wypłatę rekompensaty to kolejne 30 dni. Cały proces może potrwać do dwóch miesięcy. Pasażerowie często otrzymują zwrot.
Po upływie trzech tygodni od ostatniego znacznego opóźnienia pociągu, które wynikało z uszkodzeń linii trakcyjnej, cieszymy się, że otrzymaliśmy zwrot w wysokości 50% kosztów biletów.
Warto śledzić status swojej reklamacji. Można skontaktować się z przewoźnikiem w celu uzyskania informacji.
Kiedy przewoźnik może odmówić wypłaty odszkodowania?
Przewoźnik ma prawo odmówić wypłaty odszkodowania. Dzieje się tak w przypadku wyjątkowych okoliczności. Są to czynniki, na które przewoźnik nie miał wpływu. Odszkodowania za opóźniony pociąg nie otrzymasz. Dotyczy to opóźnienia poniżej 60 minut. Przewoźnik może uwolnić się od odpowiedzialności. Musi udowodnić, że opóźnienie było spowodowane siłą wyższą lub działaniem osób trzecich.
Przykłady okoliczności zwalniających przewoźnika:
- Ekstremalne warunki pogodowe (np. burze, silne opady śniegu).
- Poważne katastrofy (np. wypadki kolejowe).
- Kryzysy w dziedzinie zdrowia publicznego (lokalne lub globalne).
- Wina pasażera (np. niewłaściwe zachowanie, blokowanie drzwi pociągu).
- Nieprzewidywalne działania osób trzecich (np. wtargnięcie na tory, kradzież infrastruktury kolejowej, działanie organów ścigania).
- Sytuacje nadzwyczajne w pociągu (np. nagłe zachorowanie pasażera).
- Akty terroryzmu lub sabotażu.
Przewoźnik odpowiada za szkodę wynikłą z winy umyślnej. Odpowiada też za szkodę wynikłą z rażącego niedbalstwa. Mówi o tym art. 62 ust. 2 ustawy – Prawo przewozowe. Przepisy Kodeksu Cywilnego (art. 363 §1 i 471) również regulują odpowiedzialność przewoźnika.
Dodatkowe prawa pasażera w przypadku opóźnienia lub odwołania
Pasażerowie mają więcej praw niż tylko rekompensata finansowa. Opóźnienie pociągu może wymusić zmianę lub odwołanie planów. Jeśli opóźnienie przekracza 60 minut, masz prawo wyboru. Możesz zrezygnować z podróży. Wtedy przysługuje Ci zwrot pełnego kosztu biletu. Możesz też zażądać bezpłatnego przejazdu. Dotyczy to przejazdu do miejsca rozpoczęcia podróży. Musi to nastąpić w najbliższym możliwym terminie. Dotyczy to sytuacji, gdy dalsza podróż stała się bezcelowa.
W przypadku poniesienia dodatkowej szkody możesz ubiegać się o dalszą rekompensatę. PKP na wniosek wypłaci dodatkowe środki. Musisz udowodnić, że brak możliwości odbycia podróży spowodował szkodę. Mówią o tym przepisy prawa krajowego. Kodeksowe odszkodowania są dostępne dla pasażerów wszystkich pociągów. Jedna rekompensata nie wyklucza drugiej. Możesz otrzymać zwrot części ceny biletu. Możesz też dochodzić dodatkowego odszkodowania za poniesione straty.
Czy mogę zrezygnować z podróży przy dużym opóźnieniu?
Tak, jeśli opóźnienie przekracza 60 minut, możesz zrezygnować z podróży i otrzymać zwrot kosztu biletu.
Co zrobić, gdy przewoźnik odrzuci wniosek?
Zdarza się, że przewoźnik odrzuci wniosek o odszkodowanie. Masz wtedy kilka opcji działania. Możesz odwołać się od decyzji przewoźnika. Warto zapoznać się z uzasadnieniem odmowy. Jeśli nie zgadzasz się z decyzją, możesz szukać pomocy. Masz prawo wystąpić do sądu z pozwem. Możesz też skontaktować się z niezależnymi instytucjami.
W przypadku niesatysfakcjonującego rozpatrzenia skargi skontaktuj się z Urzędem Transportu Kolejowego (UTK). UTK zajmuje się ochroną praw pasażerów. Możesz też otrzymać pomoc od Rzecznika Praw Pasażera Kolei. Rzecznik działa przy Urzędzie Transportu Kolejowego. Pomaga pasażerom w dochodzeniu ich praw. Pamiętaj, że masz prawo dochodzić swoich roszczeń.
- Zapoznaj się z uzasadnieniem odmowy przewoźnika.
- Skontaktuj się z Urzędem Transportu Kolejowego.
- Zwróć się o pomoc do Rzecznika Praw Pasażera Kolei.
- W przypadku dalszych problemów, rozważ wystąpienie do sądu.
Nowości od 2 lipca 2024: Wspólny unijny formularz
Od 2 lipca 2024 roku wprowadzono ważną zmianę. Pasażerowie kolei w całej Unii Europejskiej będą mogli łatwiej składać wnioski. Dotyczy to wniosków o odszkodowanie czy zwrot kosztów. Rozporządzenie wykonawcze Komisji Europejskiej (UE) 2024/949 ustanowiło wspólny formularz. Unijny formularz ułatwi dochodzenie roszczeń. Dotyczy to opóźnienia, utraty połączenia lub odwołania połączenia. Formularz będzie dostępny w postaci fizycznego dokumentu. Będzie też dostępny w postaci elektronicznej.
Wspólny formularz nie jest obowiązkowy. Nie oznacza to, że znikną dokumenty poszczególnych przedsiębiorstw kolejowych. Pasażerowie będą mieli jednak dodatkową, ujednoliconą opcję. Ma to na celu uproszczenie procedur. Szczególnie dla pasażerów podróżujących międzynarodowo.
Gdzie szukać informacji i pomocy?
Jeśli potrzebujesz więcej informacji, możesz skontaktować się z odpowiednimi instytucjami. Głównym organem nadzorującym prawa pasażerów jest Urząd Transportu Kolejowego (UTK). Siedziba UTK mieści się przy Alejach Jerozolimskich 134 w Warszawie. UTK prowadzi infolinię pasażerską. Jej numer to 22 460 40 80. Można też wysłać zapytanie mailowo na adres [email protected]. UTK posiada oddziały terenowe w różnych miastach Polski. Są to między innymi Warszawa, Lublin, Kraków, Katowice, Gdańsk, Wrocław, Poznań, Szczecin.
W przypadku problemów z przewoźnikiem można zwrócić się o pomoc. Rzecznik Praw Pasażera Kolei udziela wsparcia. Działa on przy Urzędzie Transportu Kolejowego. W sprawach bezpieczeństwa na kolei działa oddzielna infolinia. Jej numer to 22 749 15 85. PKP Intercity również udostępnia swoje dane kontaktowe. Można skorzystać z adresu e-mail [email protected] lub telefonu (+48) 703 200 200. Pamiętaj o świadomości swoich praw. Dochodź ich zwłaszcza wtedy, gdy z powodu spóźnionego pociągu doznałeś szkody.
Zobacz także:
